Geceyi Kutsayan Düşünce

Ay aydınlatıyor geceyi; Âşık olan gece uyur mu diyen Mevlâna’nın uykusu aşkla bölünmüş, Fuzuli düşünde sevgiliyi görmüş, Mecnun aşkından geceye sığınmış. Aşk aydınlatıyor hepsinin gecesini ve sanat doğuyor...

Puslu bir gece; Kafka kaygılı, henüz uyumadı, Kant’ın deliksiz uykusundan uyanmasına neredeyse 2 saat kaldı. Nietzsche’nin uykusunu bir baş ağrısı bölmüş, Zweig kaygılı intihara hazırlanıyor, Kierkegaard kaygılı bir düş görüyor. Gece kaygılı; Nietzsche yine uykusuz, Rilke uyanık. Nietzsche’nin felsefesi geceyle birleşip Rilke’nin şiirini besliyor. Kaygı var ediyor hepsinin buhranlarla dolu gecesini ve sanat doğuyor...

Gece mi tek gerçeğimiz diyen Rilke, Duino ağıtlarıyla kendine çeviriyor gözlerini bir gece. Galip Dede’nin gecesi Hüsnü aşk ile aydınlanıyor. Asaf Hâlet Çelebi’nin ''Nûrusiyah'' şiirini ''Hüsn-ü Aşk'' besliyor yine bir gece. Yahya Kemal’in poetikasını süsleyen rüya yine bir gece; Valery’nin büyü üretimini, rüya üretimine büründürüyor. Haşim’in gecesi ise Ay’ın şiiri olan Ka’ri ile aydınlanıyor...

Yıldızlı gece Tanpınar’ı hülya adamı yapıyor. Necip Fazıl; su, ses ve geceden düğün yani ''Bu Yağmur'' şiirinin gücüyle metafiziğe aralanıyor. Novalis ''Geceye Övgüler'' şiiriyle insanın karanlığa ihtiyacı olduğunu hatırlatıyor bir gece...

Nazım Hikmet’in 'Gece Gelen Telgraf’ı, Turgut Uyar’ın ''Geyikli Gece''si, Atilla İlhan’ın ''Gecenin Kapıları'', Enis Batur’un ''Gecesinin Sesi'' ,Ülkü Tamer’in ''Gece''si, Necati Cumali’nin ''Gece Rüzgarı'', Sezai Karakoç’un ''Sen bir gece gelsen'' diye başladığı ''Veda''sı kutsuyor edebiyatı...

Sevdiği güzelin karanlık gecesine parlak bir ay gibi ansızın doğduğunu söyleyen Nedim’in gecesiyle muhabbet doğsun evimize...

Gece, sevgilinin hasretiyle yanıp tutuşan âşıkların mekânıdır diyen kederini, feryatlarını gecenin gizlediğini söyleyen Nedim’le kutsansın gecemiz...

''Geceleri yürü! Çünkü gece sana sırlar yolunu gösterir. Çünkü gece yabancı gözlerden gizlenmiştir. Gönül aşka, gözler uykuya dalınca sabaha kadar sevgilimizin güzelliği ile karşı karşıya geliriz.'' diyen Mevlâna’nın sevgisi ısıtsın gecemizi...

İnsan gece özgürdür. Gündüz oynadığı rol gereği her şeyi gece masaya yatırır. Hayatın anlamı gündüzün değil gecenin konusudur diyen Gündüz Vassaf’la özgür kalalım bir gece...

Gece, düşünenlerin gün ışığında karşılarına çıkan her türlü gizli örtüden özgürlüğünü korumak için sığındıkları bir yerdir. Gecenin karanlığında kendi aydınlığının peşine düşerler. Gece düşünce dünyasının en derin olduğu zamandır. Kimisinde kaygıdır gece, kimisinde aşktır. Gece bazılarını huzura eriştirir; bazılarının da huzurunu bozar.

Duyguların en yoğun olduğu zamandır gece. Herkesten gizlenen ama her gizleneni bilene yöneltir bizi gece. Esas sevgilinin tesellisi bulunur gecede...

Dileyelim de düşünenler ve bunu sanatına yansıtanlar kendi varoluşsal serüvenleriyle müspet birer aydınlatıcı olsunlar, girdaplarındaki pisliği arındıramayıp onun üzerinden düşünce dünyalarını açığa vurmasınlar. Düşünce gecenin karanlığını kutsasın ve düşünceler böyle bir havada dökülsün söze.

İki şey var ki, ruhumu hep yeni, hep artan bir hayranlık ve müthiş bir saygıyla dolduruyor; üzerimdeki yıldızlı gökyüzü ve vicdanımdaki ahlak yasası diyen Kant’ın bahsettiği o yıldızlı gökyüzü, içimizdeki ahlak yasasının da kanıtı olsun...

Gece hafızada aşikâr olan hislerle baş edebilenler, kendileriyle geceleri baş başa kalabilenler, düşünce derinliklerinin en kuytularında yolculuk yapmaya cesaret edebilenler sanata, felsefeye, edebiyata açılan yolda rehberimiz olsun...

Günler gecelerin insafında yükselir. Geceyle baş başa kalmayı uykuya yeğleyenler düşünsel ve duygusal mirasın hakikî sahipleridir... Uykusuz geceler duygusal geçmişimizin en önemli parçalarıdır.

Günün her neresindeyseniz ya da gecenin; hakikatin peşinden gidelim ve gecemizi kutsayalım düşünceyle...